Güncel Laboratuvar Testleri
Sağlık Sistemimizle İlgili Yazılar
|
| Tıp Laboratuvarları Derneği (TıpLab)’ nin SGK SUT İçin Laboratuvarlar ve Laboratuvar Testleri İle İlgili Önerileri |
| Yayınlanma Tarihi: |
|
|
|
|
|
| Tıp Laboratuvarları Derneği (TıpLab)’ nin SGK SUT İçin Laboratuvarlar ve Laboratuvar Testleri İle İlgili Önerileri |
Önerilerimiz özetle şöyledir:
1. SUT Birim Fiyatlarının Güncellenmesi İle İlgili Çalışmalar
Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü Laboratuvarlar Daire Başkanlığı’ nın, laboratuvarlar ile ilgili kalite kontrol çalışmalarına yoğunlaştığı ve bu çerçeveden fazlaca çıkmadığı görülmektedir. Halbuki, önemli görevlerden birisi de (çoğu kuruluş için belki birincisi) SUT listesinin güncellenmesi ve birim maliyetlerinin belirlenmesi ile ilgili çalışmalardır. Laboratuvar Dairesinin, bu çalışmalarla ilgili yeterince aktivite gösteremediğini gözlüyoruz. Ya da aktivitesi varsa da, bize yansımadığını görüyoruz.
Bir ülkede, laboratuvar testlerinin fiyatlarının 7 yıl boyunca değişmeden kalması ve bunca hızlı ve teknolojik gelişmenin yaşandığı tıp dünyasında, 7 yıl boyunca test listesinin güncellenmemesi hoş bir durum olmadığı gibi, kabul edilebilir bir durum da değildir.
Türkiye’ de, bu çalışmaları yapabilecek insanlar mevcuttur. Sorun, bu tür insanların görevlendirilmesi ve organize edilmesindedir. Derneğimiz TıpLab, bu görevi üstlenmeye hazırdır.
KLY’ e şu madde eklenmelidir:
“Laboratuvar Dairesi tarafından oluşturulan kurul, yılda iki kez toplanarak, laboratuvar testlerinin birim fiyatları ile ilgili güncellemeleri ve listeye girecek ya da çıkacak testlerle ilgili güncelleme çalışmalarını yapar ve SGK’ ya önerir” biçiminde bir düzenleme yapmalıdır.
2. Laboratuvar Testlerinin Paket Fiyat İçinden Çıkarılması
Bilindiği üzere, ayaktan hastalar için hasta başına sabit fiyat olarak 20 TL uygulanmaktadır. Özel kuruluşlar, bu miktara ek olarak % 30 ile % 90 arasında (6 ile 18 TL) fark alabilmektedirler. Bu fiyat içinde muayene, ilk tedaviler, gerekli laboratuvar testleri ve röntgen incelemesi de dahildir.
20 TL’ ye tüm bu işlemleri yapabilmek olanaksızdır. Sağlık kuruluşları da, bu nedenle (özel ve kamu dahil, aynı davranışı göstermekteler) olabildiğince laboratuvar testi istememeye çalışmaktadırlar. Ya da, göstermelik olarak idrar tetkiki ve hemogram gibi gideri düşük bir test isteyerek hastayı savuşturmaya çalışmaktadırlar.
Bu durum, hasta için sakıncalıdır. Hasta, yeterince incelenemeyerek, tanı konulması gecikmekte ya da yanlış tanı konulmasına neden olunmaktadır.
Aynı zamanda, laboratuvar kavramı da ortadan kalkmaktadır. Laboratuvar testleri, endikasyon olmaktan çıkmakta, 1960 modeli hekimliğe dönülmekte, laboratuvar uzmanları, laboratuvar çalışanları ve laboratuvar sektörü değersizleşmekte ve tıp dışına itilmektedir.
Bunlar toplum için tehlikeli gelişmelerdir.
Çözüm Önerisi: Her hasta için, muayene ve laboratuvar tetkiki bedeli ayrılmalıdır. Her hastanın, bir muayene için fiyat ödemesi (örneğin 14 TL), bir de “Laboratuvar Testleri İnceleme Paketi” hakkı (örneğin 12 TL) olmalıdır.Sadece muayene yapılarak, bu bedelin tamamı alınamamalıdır. Muayene yapılınca muayene ücreti (14 TL), bir de “Laboratuvar Testleri İnceleme Paketi” hakkı (örneğin 12 TL) olmalıdır. Sadece muayene yapılarak, bu bedelin tamamı alınamamalıdır. Muayene yapılınca muayene ücreti (14 TL), eğer kullanılırsa da Laboratuvar Testleri İncelme Paketi (12 TL) ödenmelidir. Eğer kullanılmamışsa, Laboratuvar Paketi için ödeme yapılmamalıdır.
Böylece, hem hastanın incelenme hakkı güvence altına alınmalı, hem de laboratuvar biliminin gelişmesi güvence altına alınmalıdır.
Bu yönde yoğun çaba harcanması gerektiği kanısındayız.
3. Özel İle Kamu Sektörü İçin Ayrı SUT Fiyatı Geliştirilmesi Ya Da
Farklarla Sistemin Dengelenmesi
Bilindiği üzere, mevcut laboratuvar testleri için belirlenen SUT fiyatları, kamu sağlık kuruluşları esas alınarak geliştirilmiştir.
Bu fiyatlar, gerçek maliyetleri yansıtmamaktadır. Personel ücretleri, kira, bazı vergi avantajları ve diğer birçok gider, bu fiyatlara dahil değildir.
Dahil olmayan giderler, özel kuruluşların maliyetlerinin ek olarak % 120 - % 150 fazlasını oluşturmaktadır. Yani, kamu sağlık kuruluşlarında 100 TL’ ye mal olan bir işlem, özel laboratuvarlara göre % 120 - % 150 oranda fazlasıyla genel bütçeden destek almakta ve finanse edilmektedir.
Bu nedenle, özel kuruluşlar için belirlenen SUT fiyatları, laboratuvar testleri için % 120 - % 150 fazlası olarak belirlenmelidir. Eğer bu yapılamazsa, özel laboratuvarlara ek olarak % 120 - % 150 arasında fark alabilme serbestliği tanınmalıdır.
4. Sağlık Sistemi İçinde Özel Laboratuvarlar Da Yer Almalıdır
Ülkemiz sağlık sistemi zinciri içinde, özel laboratuvarlar da yer almalıdır.
Özel laboratuvarların yeri 2. basamak olmalıdır. Hastalar, gereken tetkikler için Aile Sağlığı Merkezlerinden direkt olarak özel laboratuvarlara sevk edilebilmelidirler. Ayrıca, muayenehaneler, poliklinikler, tıp merkezleri, her kademedeki (2. basamak ve 3. basamak) hastanelerden de özel laboratuvarlara başvurabilmelidir.
5. SGK, Özel Laboratuvarlarla Da Sözleşme Yapmalıdır
SGK, özel laboratuvarlarla da sözleşme yapmalıdır.
Özel laboratuvarlar için belirlenecek SUT fiyatları da kamu için belirlenenden farklı olmalıdır (% 120 - % 150 fazlası). Bu durumda, özel laboratuvarlar hastalardan ek olarak fark almamalıdırlar.
Ya da, kamu ile aynı SUT fiyatları olmalıdır. Bu durumda, özel laboratuvarlar hastalardan kendi maliyet farklarını alabilmelidirler. Fark oranı serbest olmalıdır.
6. SGK’ nın Ödeme Kapsamında Bulunan Test Miktarı
SGK’ nın ödeme kapsamında bulunan testler yeniden belirlenmelidir. Ödeme kapsamındaki testlerin gerçek maliyetleri belirlenerek, bunların gerçek maliyetlerine uygun fiyatları verilmelidir.
Bu durum, SGK için büyük maliyet oluşturuyorsa (Bizce değil), test kapsamı daraltılmalı, tanı için zorunlu testlerle sınırlanmalı, bir kısım testler ödeme kapsamı dışına çıkarılmalıdır. Bu testlerin bedeli ya hastaların kendisi, ya da tamamlayıcı sigorta tarafından ödenmelidir.
SONUÇ
SGK, yukarıda belirtilen önerilerimize duyarsız kalmamalıdır.
Önerilerimizle ilgili olarak, bize doyurucu yanıtlar sunacak görevliler ve muhataplar görmek ve taleplerimizin inandırıcı şekilde karşılanmasını beklemenin en doğal hakkımız olduğunu düşünmekteyiz.
Bu konularla ilgili olarak, ortak çalışmalarda bulunmak arzusundayız.
Yanıtınızı bekliyoruz.
Saygılarımızla
Tıp Laboratuvarları Derneği
TıpLab
Yönetim Kurulu
|
| Makale Yazım Tarihi:13.02.2013 |
| Prof. Dr. Paşa Göktaşd |
|
Güncel Ortamdan Seçtiklerimiz
|